“Has it ever happened to you while passing by a familiar place that you noticed or heard something for the first time? Something that was always there but because you were not attentive enough it passed unnoticed?” That’s the kind of introduction that triggers anyone devoted to ‘ambient’ (music and) sound. It is also the introduction to X Marks The Spot – an ‘environmental walk’ project in Belfast, Ireland, in which telecommunication boxes emitting an audible drone/hum were tagged between 2013 and 2019. The boxes were not only mapped but their sounds were also recorded and recreated into short compositions that can still be found on the project website.
The project was realized by sound artist Matilde Mereiles, who now used these recorded hums to create the electroacoustic soundscapes on this album Loop. And Again. The hums and drones of the boxes – recorded with contact microphones – merge with ambisonic recordings of their direct environment and with hydrophonic recordings of the river Lagan. The result is a fascinating (and surprisingly musical) mix of pure drone, electronic hums and environmental recordings.
Of the three pieces of this album, the third one has a somewhat different atmosphere than the the first two. Apart from the mentioned ingredients this track also includes trombone improvisations by Tullis Rennie, and recent home recordings of Matilde’s time at ‘Fingal, Bronagh, and Paul’s house close to Cross Parade’ (a street in Belfast).
De elektronische muziek van Marc Behrens kwam hier niet eerder voorbij, dat terwijl deze uit Darmstadt afkomstige componist / musicus toch al bijna een halve eeuw actief is in het veld van de elektronische muziek, met onder andere meer dan veertig albums op zijn naam. Tevens is hij actief met performances, fotografie en video. Onlangs verscheen bij Crónica het tweeluik ‘Clould’ en ‘Aiear’, die eerste als Cd, die tweede louter als download, bij elkaar meer dan anderhalf uur muziek en dus alle reden om deze man ook hier eens aan bod te laten komen. De basis voor dit bijzondere kunstwerk ligt in veldopnames die Behrens maakte op vliegvelden en in vliegtuigen, aangevuld met andere elektronische geluiden.
De titel ‘Clould’ is een samentrekking van ‘Cloud’ en ‘Could’ en verwijst naar de zucht van de mens, door de eeuwen heen om te willen weten wat er boven ons hoofd allemaal afspeelt en om daar, middels vliegen, onderdeel van uit te kunnen maken. Inmiddels kunnen we dat en gaat de discussie al geruime tijd over de vraag of we dat niet te veel doen. Een vraag die Behrens zeker ook bezig zal houden. Tussen 2005 en 2014 maakte hij opnames voorafgaand en tijdens zesendertig vluchten. Dus van het inchecken, bagage controlesystemen en alles wat er tijdens zo’n vlucht aan geluiden klinkt. Het leidde tot vijf delen ‘Clould’ en één deel ‘Aiear’. Bijzonder aan dit werk is dat die veldopnames vrijwel niet te onderscheiden zijn. Behrens verwerkte al die geluiden duidelijk tot een totaal nieuw en bijzonder origineel geheel, met surrealistisch hallucinante kenmerken. We herkennen zonder meer de invloed van musique concrète, maar ook die van noise en industrial. Soms opvallend disruptief, zoals in het tweede deel van ‘Clould’, soms ook heel stemmig, zoals de ruis aan het begin van het derde deel. Opvallend genoeg slaat dit zo rond de derde minuut volledig om, dan overheerst een bijzonder vreemd geluid dat nog het meest wegheeft van de kreten van een gewond dier, al is het daar natuurlijk zeker niet van afkomstig. Het vierde deel valt met name op door de spanning die Behrens in zijn werk legt, de ruis die in dit deel overheerst, wordt op boeiende wijze doorkruist met onverwachte klankuitbarstingen tot een boeiend geheel.
In het vijfde en met ruim een half uur het langste deel, maakt Behrens gebruik van stemopnames, het boekje bevat zelfs een soort van libretto, al valt aan de meeste vocale klanken geen touw vast te knopen. Maar een boeiend en soms opvallend speels klankcollage is dit zonder meer, waarin Behrens op een bijzondere wijze gebruik maakt van deze stemopnames en ze kunstig verweeft met een grote diversiteit aan andere geluiden. Zo ongeveer tien minuten voor het einde zetten we de landing in, te horen aan die typische geluiden en breken we nog even, met wat turbulentie, door de wolken. ‘Aiear’ is te beschouwen als een extra deel, voor hen die niet genoeg hebben aan ‘Cloulds’. Een dubbelalbum was waarschijnlijk iets te veel van het goede. Te downloaden via het ‘name your price’ principe van deze site en dus voor een ieder in uitstekende kwaliteit beschikbaar. We horen hier het vliegtuig de lucht in gaan, te midden van wat ruis en andere spanningsverhogende klanken, terwijl verderop een esoterisch en mystiek aandoend klankpalet overheerst. Ben Taffijn
Op de Bandcamppagina van ‘Écouter les fantômes’ zegt Duplant over zijn werk: “My music is intended to be narrative and fictional. I do the same in my practice of photography (zie de hoezen van deze albums, red.) and writing. I never try to transcribe reality. This doesn’t interest me in any way. What, on the other hand, interests me, fascinates me, is, as in ‘Écouter les fantômes’, to create a sound fiction with the aim of trying to transcribe a phantasmagorical, ancestral and secret universe which has always been fascinated and/or frightened us”. Oude opnames, inclusief ruis en vervorming, dat is wat we horen aan het begin van deze opvallende compositie. Alsof we luisteren naar de geesten, zoals de titel vrij vertaald naar het Nederlands luidt. En ook in deze compositie vermengt Duplant die oude grammofoonopnames, inclusief alle vervormingen met onder andere industriële geluiden, noise – met name aan het einde van het tweede deel – en veldopnames tot een surrealistisch aandoend geheel. Een bijzonder boeiende compositie, volledig rechtdoend aan de titel. Ben Taffijn
Matilde Meireles è una sound artist e ricercatrice musicale, con un focus particolare sui field recordings e un gusto per i progetti che mettono al centro i luoghi nei quali vengono realizzati.
Considera casa il Portogallo tanto quanto l’Irlanda e l’Inghilterra e da poco è tornata per Crónica Records con “Loop. And Again.”, un lavoro che è parte di “X Marks the Spot”, un progetto più ampio in cui il materiale sonoro è servito per mappare i box usati per le telecomunicazioni nella città di Belfast tra il 2013 e il 2019.
“Loop. And Again.” rivisita e reinventa i field recordings utilizzati proprio per quel progetto: Matilde Meireles ci invita ad allargare la nostra percezione delle vibrazioni sonore all’interno di un contesto urbano.
Il disco, tre brani per circa tre quarti d’ora di durata complessivi, comprende registrazioni realizzate con microfoni e sensori elettromagnetici per cogliere tutti i suoni dell’ambiente intorno ai box. Altre registrazioni sono state realizzate sul fiume Lagan, nell’Irlanda del Nord, con l’ausilio di due idrofoni.
A suo modo, nella sua complessità sperimentale, l’ambient di “Loop. And Again.” è un modo altro per conoscere una città su piani più meramente sensoriali, superando il consueto rapporto fra architettura, storia e natura. Sicuramente destinato a una nicchia di ascoltatori, il nuovo album di Matilde Meireles sarà in grado di affascinare senza fatica chiunque abbia familiarità con la musica ambient meno convenzionale. (Piergiuseppe Lippolis)
It’s new release day, and our last in 2024, introducing Philippe Petit’s “Attractive Apesanteur“, a prelude for a forthcoming release in 2025! Season’s greetings, everyone; see you in January!
